Strata najbliższej osoby wiąże się z ogromnym bólem. W obliczu takiej sytuacji mało kto myśli o codziennych sprawach, jak chociażby finansowe zabezpieczenie na następne lata. Według prawa polskiego wdowa może liczyć na przejęcie emerytury po mężu. Na czym polega i ile wynosi emerytura po mężu? Podpowiadamy!
Kiedy żona dziedziczy emeryturę po mężu?
Wiele osamotnionych żon pewnie się zastanawia, czy można przejąć emeryturę po mężu. Chociaż w prawie polskim nie ma takiej terminologii, to zabieg funkcjonuje pod nazwą “renta rodzinna”. Jest to świadczenie przysługujące nie tylko żonom, którym zmarli mężowie, lecz także osobom blisko spokrewnionym ze zmarłym. Jest ono wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Wedle prawa obowiązującego na terenie Polski, wdowa może uzyskać zgodę na dziedziczenie emerytury po mężu. Dla wielu będzie to oznaczać poprawę sytuacji finansowej. Jednak trzeba pamiętać, że do uzyskania świadczenia muszą zostać spełnione pewne warunki.
Komu przysługuje emerytura rodzinna po mężu?
Do renty rodzinnej mają prawo bliscy osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do pobierania emerytury, bądź spełniała warunki do jej uzyskania, a także pobierała rentę z tytułu niezdolności do pracy. Innymi kryteriami może również być prawo do emerytury pomostowej, zasiłek przedemerytalny czy nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
Przejście na emeryturę po mężu będzie możliwe tylko w przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenie spełnia wymagane kryteria. Jeśli wdowa lub wdowiec chce się o nie ubiegać, musi ukończyć 50. rok życia lub być osobą niezdolną do podjęcia pracy. Następnym wymogiem jest wychowywanie dziecka, wnuków czy rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej. Trzeba natomiast pamiętać, że krewny nie powinien mieć więcej niż 16 lub 18 lat, jeśli nadal się kształci. Od kryterium wiekowego jest jedno odstępstwo. Wiek dziecka nie ma żadnego znaczenia, jeśli jest ono niezdolne do pracy lub samodzielnej egzystencji, a tym samym uprawnione do renty rodzinnej. Istnieje także możliwość przyznania tymczasowej emerytury dla niepracującej żony, która po śmierci małżonka nie ma środków do życia.
Co więcej, do pobierania świadczenia uprawnione są nie tylko wdowy i wdowcy. Prawo do niego mają także dzieci własne lub drugiego małżonka, a także dzieci przysposobione i wnuki oddane na wychowanie przynajmniej na rok przed śmiercią zmarłego. We wszystkich wymienionych przypadkach także występuje kryterium wiekowe – podopieczni muszą mieć mniej niż 16 lat lub 25 w przypadku kontynuowanie nauki.
Komu natomiast nie przysługuje renta rodzinna? Świadczenie nie jest przyznawane, jeśli w małżeństwie obowiązywała rozdzielność majątkowa.
Emerytura po mężu dla emerytki – ile procent?
Świadczenie po zmarłym małżonku mogą otrzymać nie tylko wdowy, lecz także mężczyźni po zmarłych żonach. Jednak pobieranie renty przez wdowców nie jest zazwyczaj korzystne, ponieważ emerytura wypłacana kobietom jest niższa ze względu na dopuszczalny wiek emerytalny.
To, ile wynosi emerytura po mężu, jest w dużym stopniu zależne od ilości osób uprawnionych do renty. To także warunkuje, jaki procent emerytury po mężu zostanie przydzielony rodzinie przez ZUS.
Kwota renty wynosi:
- 85% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest jedna osoba;
- 90% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawnione są dwie osoby;
- 95% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawnione są trzy osoby lub więcej.
Wysokość emerytury po mężu ulega corocznej waloryzacji. W praktyce oznacza to, że bliscy zmarłego otrzymają w 2023 roku wyższe świadczenie niż w latach poprzednich.
W przypadku śmierci najbliższego warto zastanowić się nad dodatkowym źródłem dochodów dla emerytów i rencistów. Na szczególną uwagę zasługuje renta dożywotnia. Jak to działa w praktyce? Aby uzyskać comiesięczną rentę dożywotnią przekazujesz swoją nieruchomość Funduszowi Hipotecznemu z możliwością jej dożywotniego użytkowania. W zamian otrzymujesz co miesiąc dodatkowy zastrzyk gotówki. Renta dożywotnia jest corocznie waloryzowana. Renta dożywotnia jest bezpiecznym rozwiązaniem na poprawę budżetu osoby starszej. W Polsce Fundusz Hipoteczne wypłacają seniorom renty już od 2010 r. Emerytka może się także zdecydować na 500 plus dla seniora czy ponowne przeliczenie emerytury.
Wniosek o emeryturę po mężu – jak wypełnić i gdzie złożyć?
Aby uzyskać świadczenie, należy złożyć specjalny wniosek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Jakie dokumenty musi przedstawić osoba ubiegająca się o rentę? Są to między innymi akt małżeństwa, pismo stwierdzające datę zgonu, oświadczenie o pozostawaniu we wspólności małżeńskiej.
Kobiety pobierające świadczenie muszą być szczególnie ostrożne, ponieważ emerytura po mężu dla pracującej żony jest wliczana w progi dochodowe. ZUS ma prawo do zmniejszenia dodatku, jeśli świadczeniobiorca osiągnie przychód wyższy niż przeciętne wynagrodzenie. W szczególnych przypadkach ma prawo do zawieszenia emerytury po małżonku.
